MỘT SỐ KINH NGHIỆM HỌC SAU ĐẠI HỌC Ở MỸ

by go19932008 21/1/2008, 12:05 pm

Các
trường đại học Mỹ không tổ
chứ thi tuyển mà chọn học sinh thông qua
bộ hồ sơ xin học, thông thường bao
gồm một bản kê khai theo mẫu in sẵn
của trường, một bài tiểu luận thường
từ 500 đến 700 chữ do người nộp
đơn tự viết về mục đích học
tập và quan tâm về chuyên môn của mình, và ba thư
giới thiệu. Bộ hồ sơ này như là
một sự mô tả về khả nǎng thành công
trong học tập và giúp nhà trường hình dung
về tương lai của người nộp
đơn.

Những
người được nhận vào học phải
hội đủ ba điều kiện
1. Đáp ứng được các tiêu chuẩn
tối thiểu về trí lực. Điều này
được đánh giá qua điểm tổng
kết trung bình (GPA), điểm trí tuệ (GRE
hoặc GMAT, tùy theo ngành học), và với người
không dùng tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ
thì phải có thêm điểm về tiếng Anh (TOEFL)
...

2.
Có mục đích học tập và mối quan tâm
về chuyên môn rõ ràng, phù hợp với những
mục tiêu đào tạo và những mối quan tâm
của nhà trường. Điều này được
đánh giá qua tiểu luận về mục tiêu
của người nộp đơn và ba thư
giới thiệu.

3.
Có đủ tiền để theo học. Có thể nói,
với cách tuyển và các tiêu chuẩn chọn người
như vậy, điều mà các trường đại
học Mỹ coi trọng không phải là những
kỹ nǎng hoặc các kiến thức cụ
thể có được bằng cách nhồi nhét. Cái
mà họ muốn đánh giá là trí tuệ, kinh
nghiệm phẩm chất và khả nǎng thành công nói
chung những điều mà một con người
chỉ có được sau một thời gian tích
luỹ lâu dài.
Các trường đại học ở Mỹ chỉ
cǎn cứ vào điểm của ba chỉ tiêu nói
trên, nên cách chuẩn bị tốt nhất là làm
thế nào để tǎng các điểm đó.
Một người hoàn hảo với điểm
của từng phần riêng lẻ đều cao thì
đương nhiên sẽ không gặp khó khǎn gì.
Song một người bình thường thì có thể
mạnh về mặt này nhưng lai yếu về
mặt khác, do đó cách tiếp cận tốt
nhất là khai thác tối đa lợi thế tương
đối của bản thân.
Sau đây là một số suy nghĩ nhằm giúp tǎng
sức cạnh tranh của thí sinh Việt Nam theo nguyên
tắc khai thác lợi thế tương đối
đó.

I.
Về trí lực

Người
Việt nam ở mức trên trung bình một chút, nói
chung là trí lực không đến nỗi tồi, do
vậy đây có thể là phần cần phải khai
thác một cách nghiêm túc. Tuy nhiên các đánh giá cǎn
cứ theo các điểm của phần này rất xa
lạ với người Việt Nam, nên nếu
chuẩn bị vội vàng thì đây là một
cản trở rất lớn.

1.
Điểm tổng kết trung bình GPA. Nói chung sự
cần thiết ở đây là bằng không bởi vì
điểm GPA đã cố định. Vì vậy
hoặc phải chuẩn bị từ rất xa xôi
để có GPA cao hoặc là chấp nhận GPA mình có.
Tuy nhiên thực ra phần này cũng không đáng lo
lắng quá. Lý do là vì nói chung điểm GPA
được chấp nhận vào các trường
Mỹ không cao lắm? thông thường là 3,5 trên
thang điểm 4. Tuy Việt Nam và các nước xã
hội chủ nghĩa không có cách tính GPA, song nếu
điểm tổng kết từng môn riêng lẻ
từ 8 trở lên trong thang điểm 10 thì chắc
chắn sẽ không có vấn đề gì.
Công việc thực sự làm ở đây chỉ là
dịch sang tiếng anh và lấy công chứng nhà nước
cho tất cả các vǎn bằng và bảng điểm
đã có.

2.
Điểm trí tuệ; GMAT và GRE. Đây có lẽ là
thách đố lớn nhất đối với người
Việt Nam trong mảng điểm về trí lực.
Sự khó khǎn nằm ở nội dung và cách thi
GRE/GMAT.
Nội dung bài thi GRE/GMAT bao gồm ba phần: ngôn
ngữ, toán và logic. Phần ngôn ngữ với
những từ vựng ít gặp và động
chạm nhiều đến các kiến thức vǎn
hóa và xã hội Mỹ nên là phần nặng nề
nhất đối với người Việt Nam
vốn không giỏi tiếng Anh và không thông thạo
vvè nước Anh. Phần logic cũng là một
thử thách không nhẹ hơn bao nhiêu. Các đầu
bài của phần này khá dài với các dữ
kiện rối rắm và lại được ra
với chủ định làm cho thí sinh không đủ
thời gian nên nói chung người Việt Nam khá
vất vả để hiểu bài toán, chưa nói
đến giải chúng đúng. Có lẽ phần mà
đa số người Việt Nam không cho là khó là
phần Toán. Các bài toán ở đây là toán phổ thông,
nên tuy thời gian ngắn, khoảng 1 phút trên 1 câu
hỏi nhưng với kiến thức toán phổ thông
khá chắc chắn, người Việt Nam nói chung không
gặp khó khǎn gì nhiều.
áp lực thời gian tron các kỳ th GRE/GMAT cũng là
một trở ngại.Nếu tiếng Anh không tốt
lắm, người Việt Nam phảt mất
nhiều thời gian để đọc các đầu
bàì và do đó áp lực thời gian lại tǎng lên.
Để thực sự đạt được
điểm cao đối với các bài thi GRE/GMAT người
thi phải có một vốn kiến thức tuy không
phải là siêu đẳng song đủ rộng,
phải có khả nǎng giải quyết vấn đề
dưới áp lực thời gian, và phải biết
tiếng Anh gần như tiếg mẹ đẻ.
Những kiến thức và kỹ nǎng như
vậy chỉ có được sau một quá trình tích
lũy lâu dài, và do đó cơ hội của người
Việt Nam nói chung thấp.
Có hai cách để đối phó vớí điểm
GRE/GMAT. Một, ôn luyện. Đây là lẽ
đương nhiên. Cách ôn luyện tốt nhất là
làm các bài mẫu trong các sách ôn tập GRE/GMAT. Nên làm
theo thời gian quy định và nên làm thật
nhiều bài. Hiện nay các sách GRE/GMAT được
photocopy và bán khá phố biến với giá không đắt
lắm tại các hiệu sách Hà Nội và thành
phố Hồ Chí Minh, và như vậy đó là
một thuận lợi. Hãy tập trung vào phần mà
mình cần có điểm cao. Điểm GRE/GMAT
được tính rêng lẻ theo ba phần của
nội dung bài thi. Các ngành học thường coi
trọng điểm của phần có tính chất tương
tự (chẳng hạn các môn học xã hội coi
nặng điểm phần ngôn ngữ, các môn học
tự nhiên coi nặng điểm của phần toán
v.v...) Vì vậy trước khi thi nên tìm hiểu xem ngành
mình định học của trường mình định
thi vào coi trọng điểm của phần nào
rồi đầu tư nhiều hơn cho phần
đó trong quá trình luyện thi cũng như trong khi
thi.

3.
Điểm tiếng Anh TOEFL. Điểm đáng
mừng là ở một chừng mực nào đó, các
bài thi TOEFL đã không còn là nỗi kinh hoàng đối
với các thí sinh Việt Nam nữa. Được thâm
nhập vào Việt Nam khoảng một chục nǎm
nay, việc học và thi TOEFL đã trở nên quen
thuộc vớ nhiều người. Thêm vào đó, tiêng
Anh trong TOEFL nói chung là tiếng Anh phổ thông, và các
bà thi không phải là quá ngoắt ngoéo nên cơ
hội đạt điểm không đến nỗi
quá thấp. Theo tôi, một người đã có
khoảng ba nǎm làm việc thường xuyên
với tiếng Anh thì sẽ không quá gian nan để
đạt được 550 điểm - số điểm
đủ để được một số trường
đồng ý nhận với điều kiện
phải học tiếng Anh một số thời gian và
trước khi được nhận vào học chính
thức phải chứng minh đạt đủ
số điểm mà trường đó quy định
(thường là 570 điểm).